Komt een man bij de coach.
Zegt de man: ‘Ik heb heel veel problemen’.
Zegt de coach: ‘Oh… eh… Oké… Nou, stel er gebeurt een wonder… wat is er dan allemaal anders?’
Zegt de man: ‘Ja, dan voel ik me superfit en energiek, weeg ik 10 kilo minder en zie ik er 10 jaar jonger uit… en heb ik leuk, goedbetaald werk! Oh ja, en dan heb ik ook nog een lieve vrouw en 2 gehoorzame kinderen en dan woon ik aan het water met een boot voor de deur.’
Zegt de coach: ‘euh…’
Elke oplossingsgerichte coach kent hem: de wondervraag.
En terecht, want hij is enorm krachtig.
Maar stel je hem wel op de goede manier? En belangrijker nog: hoe ga je om met het antwoord?
De vraag stellen is namelijk niet zo moeilijk. Die kun je gewoon uit je hoofd leren.
Maar omgaan met het antwoord, dat is wel moeilijk! En ik zie het vaak misgaan, zoals in bovenstaand ‘mopje’.
Laten we de wondervraag eens stap-voor-stap bekijken
Stap 1: vraag eerst toestemming en wacht op een antwoord:
‘Mag ik je een gekke vraag stellen?’
Stap 2: breng de klant in een ja-stemming (elke verkoper weet dit)
Straks ga je hier weg… [hmm, ja] en vervolg je je dag… [ja] daarna ga je eten en doe je de dingen die je ’s avonds doet… [Ok, ja] en dan komt er een moment dat je je klaar maakt om te gaan slapen… [ja]-
Stap 3: Stel de wondervraag:
Je gaat naar bed… op de voor jou gebruikelijke manier… en dan terwijl jij in diepe slaap bent gebeurt er opeens een wonder… en het wonder houdt in dat de lastige situatie die je net beschreef geen probleem meer voor je vormt… je weet dit niet want je sliep… dan wordt je morgen wakker…. Het wonder heeft plaatsgevonden… en wat zal dan het eerste kleine signaal zijn waaraan je merkt dat er iets veranderd is?
[gun de ander nu even de tijd, zoek de leuning van je stoel op en ontspan: ‘het wonder voltrekt zich’]
Vraag goed door: En wat nog meer? En wat nog meer? En wat merken [relevante] anderen aan je? En welk verschil zou dat maken voor jou / jullie? Als ik je na het wonder zou filmen… wat zie ik je dan doen?
Stap 4: vraag door tot er iets is wat de ander kan gaan doen
Er zijn natuurlijk vele antwoorden mogelijk op de wondervraag: van het winnen van de loterij tot en met plotseling weer kunnen lopen. Het uitgangspunt is dat werkelijk ieder antwoord bruikbaar is, hoe groot en onhaalbaar het wonder ook is (of lijkt). Want in dat wonder zitten per definitie nuttige dingen verstopt, zoals: waarden, inspiratie, motivatie, richting-aanwijzers, etc.
Je hoeft dus nooit te confronteren m.b.t. de haalbaarheid. Je kunt gewoon geïnteresseerd doorvragen en dit vaak langer dan je denkt!
Natuurlijk wil je uiteindelijk naar een gedragsbeschrijving toe: wat kan de cliënt anders gaan doen dan ze nu doet?
De onderstaande tips helpen je hierbij.
Optie 1: Cliënt weet het niet. Tip: glimlach, wees even stil, gun de ander tijd om te bezinnen.
Optie 2: ‘Dan heb ik niet meer zo’n last van X’. Tip: Vraag ‘Wat is er in de plaats van X?’
Optie 3: ‘Dan voel ik me beter’. Tip: Vraag ‘ En als je je beter voelt, wat doe je dan anders?
Optie 4: ‘Dan denk ik positiever’. Tip: Vraag ‘En als je positiever denkt, wat doe je dan anders?
Optie 5: ‘Dan win ik de loterij’ [o.i.d.]. Tip: Beaam dat dat een echt wonder zou zijn, glimlach en wees stil… Tip 2 voor als er niets komt: ‘En wat zou je dan gaan doen?’
Optie 6: ‘Dan verandert de ander (mijn partner / baas / kind / buurvrouw)’. Tip: ‘En als die ander verandert, wat zou jij dan anders doen?’, ‘En welk effect zou dat mogelijk hebben op die ander?’ , ‘En als de ander niet verandert, wat zou jij dan toch anders kunnen doen?’
Optie 7 : Er gebeurt iets waar je als coach van schrikt, zoals: ‘Dan valt mijn partner dood neer’. Tip: vraag ‘Ik hoop niet dat dat gebeurt, maar stel dat je partner niet meer in jouw leven is, wat zou je dan gaan doen?’ (NB: Dit antwoord kwam ooit echt op bij iemand die in een abusieve relatie zat…)
Optie 8: Cliënt zegt: ‘Ik geloof niet in wonderen’. Tip: ‘dat snap ik en dat hoeft gelukkig ook niet. Waaraan zou je merken dat het een beetje beter met je gaat?’
Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Maandagse maak de wereld mooier mails
Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).