Wist je al dat hééél veel problemen van mensen voortkomen uit hun onwil om te voelen wat ze voelen? Ga maar na: als je als mens iets onaangenaams voelt (denk aan angst, verdriet of boosheid en al hun varianten) dan kunnen wij kiezen voor een ‘quick fix’ om dat gevoel ‘weg te toveren’. Mensen zijn daarin best vindingrijk, kijk maar:
> Bij verveling op je telefoon gaan (ook als je met anderen bent)
> Series bingewatchen op Netflix
> Urenlang op Funda of koopjessites rondhangen zonder duidelijke aanleiding
> Impulsaankopen doen
> Te veel of juist veel te weinig eten
> Dingen kopen die je niet nodig hebt
> De huid open krassen of snijden
> Drugs en/of alcohol gebruiken
> Partner of kind uitfoeteren of zelfs mishandelen
> Urenlang porno kijken
> Online gokken
Over gokken gesproken: ik gok dat je minstens één van die dingen weleens hebt geprobeerd.
I know I have.
En inderdaad: op de korte termijn werken die gedragingen best goed, want je rotgevoel gaat er door weg…. Voor even dan. Want als we heel eerlijk naar ons leven kijken, dan komen die nare gevoelens vaak ook weer terug, waar of niet? Als we pech hebben, zijn onze problemen zelfs alleen maar groter geworden. En vermoedelijk zal niemand die dit soort dingen veelvuldig doet, zeggen: ‘dit is wie ik wil zijn!’
De context binnen in jou
Gelukkig heeft ACT hier iets op gevonden. Binnen ACT geloven we namelijk dat we niet alleen in de context buiten ons dingen kunnen veranderen, maar óók in de context binnen in ons!
Hoe dat werkt heb ik geprobeerd te verhelderen met het plaatje hieronder. Ik denk dat je intuïtief wel snapt wat het verschil is tussen A en B:
En om het nog wat concreter te maken:
> Wie zou je liever als collega hebben: A of B?
> Met wie zou je liever trouwen: A of B?
> Wie zou je een kind als vader of moeder gunnen: A of B?
> En tenslotte: wie zou je zelf liever zijn: A of B?
Ik kan me voorstellen dat de tekst en het plaatje best confronterend zijn, maar ik zou je nooit confronteren zonder een alternatief te bieden. Binnen ACT weten we hoe je je kunt ontwikkelen van A naar B. In ons boek over ACT hebben Jaan en ik deze vaardigheid Actieve Acceptatie genoemd en we onderscheiden daarin 4 stappen die je kunt onthouden met het woord ETRE
De 4 stappen van ETRE
Erkennen. Voordat je een innerlijk ongemak kunt accepteren, zul je het moeten erkennen. Zeg bijvoorbeeld in stilte tegen jezelf: Dit is verdriet… Of: er is angst…Of simpelweg: ‘Boos’.
Toelaten. Bij deze stap zeg je innerlijk ‘ja’ tegen het gevoel. Het is alsof je het gevoel toestemming geeft om er een tijdje te zijn. Zeg bijvoorbeeld tegen jezelf: ik vind dit niet fijn, maar ik laat het toe. Of: laat me dit maar voelen, het is er toch al. Of zeg simpelweg ‘ja’.
Ruimte geven. Deze stap is het meest lichamelijk van aard en werkt het beste als je je heel even terug kunt trekken. Je kunt bijvoorbeeld even gaan zitten of liggen met twee zorgzame handen op die plek. Of je kunt een stukje wandelen en wat dieper ademen, terwijl je blijft voelen wat daar gevoeld wil worden.
En verder. Nadat je jezelf zo even ruimte hebt gegeven om te voelen, ga je verder met je dag. De kans is groot dat je nu eerder wijs zult handelen in plaats van automatisch reageren op de trigger die je van streek maakte. Uiteraard kun je je waarden hierbij als leidraad nemen. Zo krijg je dus steeds meer grip op je gedrag en plant je steeds vaker zaadjes van toewijding in je leven!
Zin om ACT te leren inzetten als coach?
- Check deze gratis e-course
- Of de gratis proefles van de Online Video-course
- Kijk hier voor meer inspiratie en ons gehele trainingsaanbod
Maandagse maak de wereld mooier mails
Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).
Een van de lastigste ACT-vaardigheden om uit te leggen is Zelf-als-context… Alleen die naam al!
Daarom hebben Jaan en ik het in ons ACT-boek voor coaches anders genoemd: ‘Een ruime, flexibele zelfbeleving’. En ook die benaming roept nog weleens vragen op.
Maar laatst hoorde ik een hele heldere, nieuwe metafoor van Rupert Spira (een spiritueel leraar uit de Indiase Advaita traditie). Hij zei in een zaal vol mensen: ‘kijk, eens om je heen en vertel me wat je ziet…’
En de mensen zeiden: ‘We zien jou en bloemen en stoelen en elkaar…’
‘Klopt helemaal, zei Rupert… Maar het belangrijkste is nog niet genoemd. We kunnen hier zo met elkaar zitten omdat we in een grote, open ruimte zitten… En als ik je zou vragen om jezelf te beschrijven dan vertel je me waarschijnlijk óók over ‘de objecten in de kamer’, zoals: je gevoelens, je fysieke sensaties, je gedachten, de verhalen en overtuigingen die je hebt over jezelf. Maar je vertelt me niet over ‘de kamer’…
Je bent niet wat je denkt
En weet je, dit is goed nieuws! Want wát je ook denkt of voelt, je bent altijd groter en ruimer dan dat. Je bent immers de kamer waarin al dat voelen en denken zich afspeelt.
En het bijzondere is: de kamer staat zelfs los van wat zich daarin afspeelt… Of je gedachten en gevoelens nu prettig zijn of niet, de kamer is de kamer. Sterker nog: de kamer die je bent staat zelfs los van leeftijd, gender, etniciteit en ze zal er altijd zijn zolang je leeft.’
Tot zover Ruperts uitleg. Als ik het in officiële ACT-termen zou moeten zeggen: Rupert Spira legt hier heel mooi het verschil uit tussen ‘Self-as-content’ (zelf-als-inhoud) en ‘Self-as-context’!
Maak je kamer gezellig!
Mocht je nu het idee ‘slechts een kamer te zijn’ een beetje saai en leeg vinden: don’t worry! Niemand weerhoudt je ervan je kamer een beetje gezellig in te richten en te genieten van ‘de bloemen, de kaarsen en de muziek’. Je kunt zelfs met je kamer op reis gaan en allerlei avonturen beleven! En ja, vroeger of later ontstaat er wat rommel in de kamer…that’s life! Weet dan dat je die rommel ook weer kunt opruimen en vooral: dat ‘de rommel’ niet de kamer definieert!
Dus als je binnenkort weer op een feestje bent en iemand zegt: ‘Hé, hoi, wie ben jij?’
Dan zeg jij natuurlijk gewoon: ‘Ik ben geen meubelstuk, maar een kamer!’
Wedden dat je daarna een leuk gesprek hebt?
Zin om ACT te leren inzetten als coach?
- Check deze gratis e-course
- Of de gratis proefles van de Online Video-course
- Kijk hier voor meer inspiratie en ons gehele trainingsaanbod
Maandagse maak de wereld mooier mails
Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).
Het is je vast weleens opgevallen dat veel trainers en coaches gek zijn op modellen. Denk hierbij aan Kolb’s leerstijlen, de piramide van Maslow, DiSC, het Enneagram en Mehrabian’s 7% regel.
Ik snap die aantrekkingskracht heel goed, want leuke modellen geven houvast en maken de complexe werkelijkheid eenvoudig en overzichtelijk.
Nu gun ik ieder mens in deze VUCA-wereld (zie onder) een beetje houvast en overzicht, maar wat als dat gebaseerd is op pseudo-wetenschap? En opgepoetst met mooie kleuren, een goed marketing-verhaal en een glimmende buitenkant?
Momenteel lees ik de ruim 1000 pagina’s tellende ‘A skeptic’s HR Dictionary’ waarin Patrick Vermeren de wetenschap heeft uitgepluisd achter o.a. de bovengenoemde modellen. En sorry als je eraan gehecht bent, maar Patrick Vermeren heeft slecht nieuws voor je. Ik moet zelf ook bekennen dat ik aan sommige modellen best wel gehecht ben (geweest) en ze als trainer ook weleens vol enthousiasme tevoorschijn heb getoverd. Maar als ik Patrick Vermeren mag geloven zijn al de bovengenoemde modellen inmiddels gedebunked. Je leest het goed: ze zijn wetenschappelijk gezien tot ‘mythen’ verklaard. En ja, dat doet pijn. Ook bij mij.
Zijn ze daarmee waardeloos geworden? Nou, als je het aan Patrick Vermeren vraagt zijn ze zelfs schadelijk. In zijn TEDx-talk legt hij dat heel helder uit. Ook haalt hij Gloria Steinem aan: ‘The truth will set you free, but first it will piss you off!’
Zelf zal ik niet zo snel zeggen dat iets waardeloos of schadelijk is, maar ik word hierdoor wel bevestigd in mijn keuze om vooral te focussen op methoden die grondig zijn onderzocht en wetenschappelijk zijn onderbouwd. Het goede nieuws daarbij: dat zijn er meer dan genoeg!
En dat is ook waarom ik ACT zo waardeer. Grondlegger Steven Hayes is een bescheiden man die pas na twintig jaar wetenschappelijk onderzoek met zijn bevindingen naar buiten kwam. Daarnaast is het een kernwaarde in de wereldwijde ACT-community om open te staan voor kritiek en voortdurend de inzichten aan te scherpen op basis van nieuw bewijs. En inderdaad: ook ACT kent modellen, zoals de Hexaflex en de ACT-Matrix. Maar deze zijn wel ‘backed by science’ en dat maakt een groot verschil.
Wellicht een mooie reflectie-vraag voor jezelf of met collega’s: Hoe belangrijk vind jij het dat modellen door degelijke wetenschap zijn onderbouwd?
En oh ja: De VUCA-wereld die ik eerder noemde staat voor Volatile, Uncertain, Complex, Ambigue…
Of vrij vertaald: Veranderlijk, onzeker, ingewikkeld en dubbelzinnig…
En als je het mij vraagt: knotsgek, maar gelukkig ook heel mooi!
Zin om op je tijgerpantoffels te leren over Provocatief Coachen?
- Check de gratis proefles van de Online Video-course
- Kijk hier voor meer inspiratie en ons gehele trainingsaanbod
Maandagse maak de wereld mooier mails
Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).
Een van de leuke bijvangsten van de provocatieve benadering is dat ik veel leukere gesprekjes heb met mensen op straat. Op de een of andere manier ontstaat er gemakkelijk een sfeer van ‘gedeelde menselijkheid en verbindende humor’.
Zo kocht ik laatste een mooie bos bloemen bij een zeer ervaren (want 2e generatie) bloemenverkoopster. Ik vertelde haar dat ik veel weg was geweest en thuis echt even een goede beurt wilde maken. Zij meteen: ‘Oei, die hoor ik vaker… Waar zouden we zijn zonder bloemen!’ Al bloem-sier-schikkend vertelde ze dat de speciale, zilver gelakte takjes het boeket helemaal af zouden maken.
Mij leek dat nogal nep, dus dat zei ik ook. Hierop zei zij: ‘geloof mij nou maar: vrouwen vinden dit soort takjes prachtig. Jij snapt dat niet, want je bent een man. Let maar op, hier kun je écht mee thuis komen. En – met een vette knipoog – reken maar dat jij vanavond een extra gehaktballetje krijgt! Vrolijk en vol verwachting ging ik met het boeket naar huis. En zowaar… het werd een extra falafel-balletje!
Oké nog een:
Onlangs was ik met mijn gezin een weekje in Praag en daar had ik een leuk gesprekje met een virtuoos drummende straatartiest. Het gesprekje ging zo:
Ik: ‘Je bent echt goed, man, waarom maak je geen Youtube kanaal?’
Hij: ‘Ja, dat ik wil wel, maar ik ben meestal stoned en een beetje een uitsteller, snap je?’
Ik: ‘Aha, okee, ik hoor het al, je gaat dat toch never nooit niet doen.’
Hij, enigszins verbaast en met een lach: ‘Als je het zo stelt, ga ik het misschien tóch wel doen!’
Het leuke was dat hij metéén terug ging plagen. Even later vroeg hij me bijvoorbeeld hoe ik naar Praag was gereisd en ik vertelde hem licht klagend hoe bizar onze heenreis was verlopen. We gingen namelijk met de nachtbus en werden ’s nachts aangereden en vervolgens rond 3.00 uur op een Duits station gedumpt met de mededeling: ‘sorry, vanaf hier moeten jullie het even zelf uitzoeken’.
Hij, met diezelfde lach: ‘Nou èn joh, dat is toch één groot avontuur… Dit vergeet je nooit meer!’ (en hij had nog gelijk ook)
Vooruit nog eentje dan:
Laatst stond ik in de Rotterdamse Bieb te kijken bij ‘Het schaakspel’: je weet wel, zo’n ontmoetingsplaats met van die keigrote schaakstukken en veel oudere heren. Naast mij stond een heer van in de tachtig die luidkeels duidelijk maakte dat hij óók graag nog een potje wilde spelen want dat hij ‘niet veel tijd meer had’. Hij zag eruit alsof hij tegen een geintje kon en ik zei met een plagende glimlach:’ Ik snap wel dat u haast heeft, hoor, meneer, want dit wordt misschien wel uw laatste potje…’ Hij keek me aan, was niet onder de indruk en deed me toen een levensles cadeau die ik niet snel zal vergeten: ‘Ja, jongen, het leven is als schaken: je raakt steeds meer stenen kwijt, maar je blijft spelen met de stenen die je hebt!’… Gaaf hè!
Wil jij ook meer verbindende humor inzetten in je werk en leven? Overweeg dan eens om deel te nemen aan de training Provocatief Coachen ‘Light’!
Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Maandagse maak de wereld mooier mails
Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).
De meeste mensen willen wel 1 of 2 dingetjes veranderen of bereiken, jij vast ook?
Waar ik nu nieuwsgierig naar ben is: Stel dat het je lukt, hè, hoe ga je het dan vieren? En met wie?
Neem ajb echt even de tijd om dat voor je te zien…
[…]
Voel je wat deze vraag doet?
Ik ben zo’n fan van deze vraag! Hij heet ‘The Celebration Question’ en ik leerde hem van de Finse Psychiater Ben Furman. Ben is een grote inspiratiebron voor de Oplossingsgerichte benadering en de ontwikkelaar van ‘Kids Skills’. Als je nog nooit van hem gehoord hebt: denk aan een soort ‘Robert de Niro turned shrink – and a good one too’.
Eigenlijk is zijn vraag een variant van de beroemde Wondervraag. Die kan ook heel krachtig zijn, maar in mijn coachpraktijk heb ik er zowel hele goede als minder goede ervaringen mee. En sommige van onze cursisten zie ik er echt mee worstelen.
Maar als het gaat om het creëren van een stip aan de horizon is het zeker niet je enige optie. In deze blog vind je bijvoorbeeld tien alternatieven voor de wondervraag.
En een heel mooi, bijna feestelijk alternatief is dus de ‘Celebration question’ of – tsja, hoe vertaal je dat? – de vieringsvraag?
Hij werkt als volgt. Zodra je enigszins helder hebt wat je coachée wil veranderen of bereiken kun je de volgende serie vragen stellen:
‘Stel dat jij zou bereiken of veranderen waar je op hoopt… [korte stilte] … Zou je dat dan willen vieren, denk je?
En zo ja, hoe zou je dat dan vieren?
En wie zou je zeker willen uitnodigen?
En waar zou je het laten plaatsvinden?
En hoe zou je eigenlijk weten dat de tijd gekomen is om het nu echt te gaan vieren? En wat nog meer? En wat nog meer?
En stel dat iemand tijdens die viering je zou vragen hoe je het voor elkaar hebt gekregen… Wat zou je dan zeggen denk je?’
Natuurlijk bekrachtig je alle helpende dingen die je coachée zegt. Daarna kun je mooi afronden met een indirecte suggestie, bijvoorbeeld: ‘Nou, ik ben benieuwd wat je eerstvolgende stapje zal zijn…’
Tot zover deze geavanceerde vraag.
Durf jij hem eens te stellen? Laat gerust je succesjes weten, dat vind ik altijd leuk!
Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Maandagse maak de wereld mooier mails
Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).
Veel organisaties worstelen met de grote borgingsvraag. Ze hebben één of meerdere teams laten trainen in Motiverende of Oplossingsgerichte gespreksvoering. Maar ja, daarna is er die weerbarstige praktijk. Sommige werknemers staan helemaal áán en ontwikkelen zich zelfstandig verder. Zij verdiepen zich middels literatuur, kijken video’s of volgen online trainingen. De echte diehards nemen zelfs hun gesprekken op en luisteren die terug – alléén of tijdens intervisie.
Maar eerlijk gezegd denk ik dat die mensen eerder de uitzondering vormen dan de regel. De rest gaat na de training over tot de orde van de dag, de werkdruk neemt het over en het geleerde zakt langzaam weg. En dan is er ook nog de vraag: wat doe je met de nieuwe mensen die binnendruppelen? Vaak zijn het er te weinig om een nieuwe groep te laten trainen. Maar natuurlijk wil je dat óók zij worden meegenomen in die prachtige Motiverende of Oplossingsgerichte visie.
De beste oplossing die ik ken voor deze uitdaging vormt een win-win-win en werkt als volgt. Je laat één of enkele van je mensen – die echt áán staan op de methode – opleiden tot interne Trainer in de betreffende methode.
De eerste win is dat je hiermee je borging veilig stelt, want deze mensen kunnen zowel nieuwe mensen opleiden als de bestaande mensen regelmatig een opfrisser geven. Bovendien is het een grote kostenbesparing, want een externe trainer is altijd duurder dan een interne.
De tweede win is dat het voor de aanstaande trainer in kwestie vaak een heel aantrekkelijke promotie is om dit als neven- of hoofdtaak te mogen gaan doen. Iedereen voelt aan dat dit een flinke boost geeft aan de professionele én persoonlijke ontwikkeling.
En de derde win tenslotte is dat de reeds opgeleide mensen een interne vraagbaak hebben. Iemand die ze vertrouwen, die ‘hun taal spreekt’ én die goed thuis is in de materie. En die ze kan helpen om de vertaalslag te maken naar het dagelijkse werk. Zodat de methode écht beklijft en onderdeel wordt van het dagelijkse werk.
Natuurlijk is het handig als de aanstaande trainer affiniteit heeft met groepswerk en over een gezonde dosis lef beschikt. Het moet iemand zijn die je bijvoorbeeld het voorzitterschap van een teamoverleg zó zou toevertrouwen.
Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Maandagse maak de wereld mooier mails
Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).
Veel coachmethoden gaan er impliciet vanuit dat de coachée beschikt over inlevingsvermogen en zelfreflectie. Maar wat als dat niet het geval is? Hoe kun je dan toch iets betekenen als coach? Hoe kun je iemand bijvoorbeeld helpen om ter plekke een beetje meer zelfreflectie en/of inlevingsvermogen te ontwikkelen?
Het mooie is: ook hier is iets voor uitgevonden en dat heet mentaliserend coachen. Eigenlijk is het – zoals zo vaak – een afgeleide van een therapeutische interventie genaamd Mentalisation Based Treatment. Oorspronkelijk werd dit ontwikkeld voor de behandeling van mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis, maar het blijkt veel breder inzetbaar.
En ik weet het: ‘mentaliseren’ klinkt heel mentaal en hoofdig. Of misschien krijg je bij ‘mentaliseren’ wel beelden van een goochelaar op een podium die zomaar opeens je pincode kan raden.
Gelukkig is dat niet waar het over gaat.
Mentaliseren is het menselijke vermogen om drie belangrijke dingen te doen die we allemaal nodig hebben in de dagelijkse omgang met de mensen om ons heen:
- Zelfreflectie (Wat denk, voel en wil ik zelf?)
- Inlevingsvermogen (Wat denkt, voelt en wil de ander?)
- Interactie-interpretatie (Wat gebeurt er tussen mensen?)
Als je geluk hebt dan zijn deze vermogens goed ontwikkeld en gaat dit de hele dag door bijna vanzelf. Maar onder stress of bij intense emoties nemen deze vermogens bij iedereen af. En bovendien zijn er mensen bij wie het mentaliseren überhaupt niet vanzelf gaat. Zo blijkt er bijvoorbeeld een verband te bestaan tussen de mate van veiligheid in iemands hechting en diens vermogen tot mentaliseren.
Wat kun je hier nu mee als coach, hulpverlener, docent of trainer? Is dit soms alweer een nieuwe coachmethode?
Nou nee. Zie mentaliseren liever als een reeks simpele, maar krachtige interventies die je aan je repertoire kunt toevoegen. Met als doel om de mentaliserende vermogens te herstellen. Bijvoorbeeld als iemand heel gestressed is. Of als iemand lastig gedrag vertoont dat je nu misschien ‘weerstand’ noemt. Of als iemand het überhaupt nooit geleerd heeft. En als het mentaliseren weer een beetje lukt kun je verder coachen zoals je gewend bent.
Klinkt goed, niet waar? Maar ja, hoe doe je dat?
Ik heb een hint voor je: Goed mentaliseren doet mentaliseren… Kortom: als jij zelfreflectie, inlevingsvermogen en interactie-interpretatie hardop vóórleeft, dan wordt de kans groter dat de ander het ook gaat doen. En al doende leert z/hij dat dit best een heel fijne en nuttige vaardigheid is.
Natuurlijk valt er nog veel meer over te zeggen.
Mocht je er meer over willen weten luister dan eens naar de nieuwe episode van mijn Podcast waarin ik Maarten Onderdelinden interview. Maarten is één van onze gewaardeerde trainers, is hier heel goed in thuis en oh ja, het is óók een gesprek tussen twee bevriende Rotterdammers… Kortom: hier vind je éch wel een tof gesprek!
Mis je hier en daar misschien wat inlevingsvermogen en zelfreflectie? Doe het dan eerst effe lekker zelluf!
Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Maandagse maak de wereld mooier mails
Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).
Laatst wees mijn zwager mij op Chat GPT en eerlijk? It blew my mind!
(Mocht je het nog niet kennen: het is een soort zoekmachine, maar dan eentje die zelf nadenkt. Zoiets als een chatbot voor AL je vragen.)
Het is dus alsof je iets googelt, maar in dit geval kun je de meest ongelofelijke zoekopdrachten geven, zoals: schrijf een limmerick over oplossingsgericht coachen. Toen ik dat bijvoorbeeld vroeg kwam dit er uit:
There once was a coach so divine
With solution-focused skills so fine
He helped people see
What could be, and set them free
Their potential he helped align!
Niet slecht, toch? (Hij kan het ook in het Nederlands, maar in het Engels is de kwaliteit wel beter.)
Toen vroeg ik: ‘geef een demo van motiverende gespreksvoering’. En warempel: er kwam een letterlijk uitgetypt motiverend gesprek tussen een coach en een client! Ok, het klonk nog wel alsof een licht-autistische IT’er net op cursus was geweest, maar toch!
Toen dacht ik: ‘Hé, maar misschien kan deze chatbot, mij (en onze cursisten) ook wel helpen om coachingskills te oefenen?’ Dus vroeg ik hem of hij een client met een slechte work-life balance wilde spelen zodat ik kon oefenen en warempel: dat deed-ie! Het bleek wel de meest brave client aller tijden, maar ik sluit niet uit dat hij zelfs een client met ‘weerstand’ zou kunnen spelen. Het grappige was dat hij er wel drie keer bij vertelde dat dit een alsof-situatie was en dat hij natuurlijk geen echte client was…
Dit roept natuurlijk de vraag op hoe lang het nog zal duren voordat robots het coachvak totaal overbodig zullen maken. Na deze ervaring geloof ik zeker dat het mogelijk is om een AI-robot-coach zó te trainen (ze leren immers van feedback) dat hij hele slimme coachvragen stelt. Sterker nog: de Finse psychiater Ben Furman heeft jaren geleden al zo’n Oplossingsgerichte chatbot ontwikkeld!
Maar gelukkig zijn er een aantal werkzame elementen uit coaching die robots m.i. hooguit zullen kunnen nabootsen. Ik denk aan: Compassie, Aandacht, Empathie, Gedeelde menselijkheid, Passende zelf-onthulling, Raakbaarheid, Relativerende humor…
Dus als jij nog lang wilt genieten van dit mooie vak, dan is mijn advies: mik op coachmethoden waarin deze elementen verankerd zijn. Gelukkig is dat bij onze coachmethoden én onze benadering ervan zeker het geval!
Wil je het zelf eens proberen? Hier maak je eenvoudig een account aan en kun je meteen beginnen met bizarre vragen stellen!
Ik wens je een luie week toe waarin je misschien wel een klusje kan uitbesteden aan Chat GPT!
Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Maandagse maak de wereld mooier mails
Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).
Hoe vaak heb jij al gedacht: ‘Wat is er toch mis met mij waardoor ik [probleem X, Y en Z] heb?’
Ik vermoed dat de meesten van ons dit wel eens denken. Ik zelf wel in elk geval.
Maar eigenlijk is het geen handige vraag. Een veel betere vraag in mijn ogen is:
Mag ik menselijk zijn? Mag ik [probleem X, Y en Z] hebben en tegelijkertijd een voelend, verlangend, imperfect, liefdevol, fantastisch mooi mens zijn? En als het antwoord ‘ja’ is, dan is de volgende vraag: ‘Hoe wil ik me eigenlijk verhouden tot [probleem X, Y en Z]?’
Wil ik het accepteren en er zo goed mogelijk mee leren leven? En vervolgens mijn aandacht en energie richten op de dingen die mijn aandacht waard zijn? En misschien wel ontdekken dat er eigenlijk best mee te leven valt?
Of wil ik het juist niet accepteren en gáán voor verandering? Omdat ‘iets’ mij zegt dat de huidige situatie onnodig, onhoudbaar, onacceptabel is? Omdat ik iets beters verlang, verdien, voorzie? Omdat ik geloof in wat Goethe ooit zei: Verlangens zijn voorgevoelens van wat mogelijk is?
Of ligt – zoals wel vaker – de waarheid in het midden? Moet ik een deel accepteren en een deel veranderen?
Dit zijn allemaal opties, maar stuk? Nee, dat ben je niet. Zelfs niet als er een boek bestaat waar mensen een heleboel namen in hebben gezet van psychische aandoeningen en die dan als label verwijtend naar je toe worden gegooid. Dan ben je nog steeds een voelend, verlangend, imperfect, liefdevol, fantastisch mooi mens.
Je bent ook niet stuk als je ooit verlaten bent door iemand om wie je zielsveel gaf. Of door iemand die je keihard nodig had voor je overleven omdat je nog heel klein was. Of als je ongelofelijk veel pech hebt gehad. Of als je bent afgewezen of zelfs verraden door een persoon, een bedrijf of door je eigen lichaam. Zelfs als je lichaam allerlei gebreken vertoont, dan ben JIJ nog niet stuk.
Begrijp me goed: ik wil je pijn, lijden of stress niet bagatelliseren. Ik geloof absoluut dat het leven ongelofelijk zwaar en onrechtvaardig kan zijn. Maar stuk? Nee, dat ben je niet. Je bent een voelend, verlangend, imperfect, liefdevol, fantastisch mooi mens. Net als ik.
Geloof je me nog steeds niet? Oké vooruit, soms DOE je misschien beetje raar. Maar stuk? Nee.
Dus sorry, maar we kunnen je niet fixen, want je bent gewoon niet stuk.
Ik hoop dat je dit gelooft en dat dit ook je boodschap is naar de mensen met wie je zelf werkt.
Het is in elk geval precies waar ik met Bureau Bewezen Effect voor wil staan en – tussen de regels door – misschien wel onze belangrijkste boodschap. Met dank aan coach Lisa Robbin Young die +/- dit als quote deelde.
Ik wens je veel werkplezier waarin je van je zelf volkomen menselijk mag zijn.
Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Maandagse maak de wereld mooier mails
Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).
Ruben Klerkx en ik hebben veel met elkaar gemeen. We groeiden allebei op als enig kind in een grote stad. Ruben in Amsterdam en ik in Rotterdam. Tsja en wat doe je dan? Dan ga je heul veul buiten spelen!
Toen Ruben 10 was speelde hij graag ‘diefje met verlos’ met zijn vriendjes. De ene helft van de groep hoorde bij de politie en de andere helft bij de boeven. Een prima spel natuurlijk, maar om het wat spannender te maken besloten Ruben en zijn vriendjes hun reikwijdte te vergroten door tijdens dit spel zwart te rijden in de tram en zo soort van echte boeven te worden. Je zou kunnen zeggen dat ze – zonder dat die dat wisten – de conducteurs betrokken in hun spel. Later kreeg Ruben een bijbaantje op een jaarlijks vakantiekamp. Al snel ontdekte hij dat dé manier om kinderen te betrekken en boeien was: samen met hen ter plekke een nieuwe spel uitvinden!
Toen ik zelf 10 jaar was ontdekte ik in de buurtbieb een boek dat uitlegde hoe je zelf boemerangs kon maken… Dat leek me wel wat, dus ik ging meteen naar huis, vond een stuk multiplex en ging als een bezetene aan de slag met een figuurzaag en een vijl. Volgens het boek moest je hem eerst lakken en vernissen, maar ik dacht: dat komt later wel – eerst kijken of hij terugkomt! En jawel, hoor, na het vinden van de juiste werphoek en ‘spin’ kwam het stuk hout écht terug – hoe hard ik het ook weggooide. Al snel maakte ik twee vriendjes enthousiast en zo hadden wij een spannende nieuwe hobby. De boemerangs werden steeds gekker: 2 armen, 3 armen, 4 armen. Sommige leken op een vogel, andere op een vliegtuig en eentje leek zelfs een beetje op een slappe piemel!
En al snel was gewoon gooien niet genoeg… Het ging erom wie het vaakst zijn eigen boemerang kon gooien én vangen! Het toppunt was toen we gedrieën – tegelijk – onze eigen boemerang zouden gooien én vangen. Dat lukte… dat wil zeggen: ik ving de boemerang van mijn vriendje… met mijn jukbeen!
En nu – een paar decennia later – zijn Ruben en ik eigenlijk nog steeds aan het buitenspelen en aan het co-creëren. Wat ik doe weet je inmiddels wel en wat Ruben o.a. doet is het gedachtegoed verspreiden van de ‘Liberating Structures’. Kortgezegd zijn dat 33 innovatieve werkvormen om in families, groepen, teams en organisaties te zorgen dat iedereen wordt betrokken en gehoord én dat de kans op co-creatie optimaal wordt. In deze podcast legt Ruben haarfijn uit hoe dat werkt en hoe hij het zelfs inzette bij het afscheid van zijn geliefde oma.
Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?
Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.
Maandagse maak de wereld mooier mails
Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).