Trainersgeheim #4: Train als een tijger(in)…

Huh? Trainen als een tijger(in)?

Moet ik dan elke morgen voor de spiegel tegen mezelf zeggen: ‘Hello Tiger, I love you!’…?

Nee, dat is wel héél erg jaren tachtig… Wees gerust, ik bedoel iets heel anders!

Stel je eens een paar jonge welpjes voor die – met hun vader of moeder veilig en oplettend in de buurt – aan het stoeien zijn met elkaar. Ze buitelen over elkaar, zitten elkaar achterna en laten elkaar schrikken. Af en toe worden zij door hun vader of moeder gecorrigeerd als ze het al te bont maken. Wat zijn zij eigenlijk aan het doen? Het antwoord ligt voor de hand: zij zijn aan het leren om een tijger of tijgerin te worden. Spelenderwijs leren ze alles wat daarbij hoort: jagen, grenzen aangeven, aanvallen en verdedigen, vallen en opstaan.

Misschien zie je niet dagelijks stoeiende welpjes, maar denk dan eens aan puppy’s, kittens of om het even welk jong zoogdier. Ik vind dit altijd heerlijk om naar te kijken en ik geloof dat zo’n schouwspel veel zegt over hoe mensen snel, effectief en plezierig kunnen leren. Vergeet niet dat wij – biologisch gezien – ook zoogdieren zijn en dat een deel van ons brein nog steeds sterk op dat van zoogdieren lijkt. Het mooie van spelenderwijs leren is niet alleen dat het plezierig en uitdagend is, maar ook dat er vaak onmiddellijke feedback plaatsvindt: je ontdekt meteen of iets wel of niet voor je werkt.

Als we nu de tijger(in)-met-spelende-welpjes vertalen naar een groep mensen in een trainingsruimte, dan zie ik de volgende overeenkomsten: er is een trainer die zorgt voor een veilig leerklimaat, waarin mensen kennis en ideeën kunnen uitwisselen en met elkaar kunnen sparren. Af en toe zet de trainer iemand weer ‘op het juiste spoor’. Er is veel interactie met peergroep-genoten waarbij deelnemers al experimenterend ontdekken wat wel en niet voor ze werkt. Natuurlijk laat je als trainer je deelnemers niet aan hun lot over, maar je wilt ze ook niet te veel op de huid zitten. Mijns inziens is het de kunst om hier voor elke groep de juiste balans in te vinden en in elk geval beschikbaar te zijn.

Natuurlijk zijn wij niet alleen maar een zoogdier. Zo hebben wij naast een reptielen- en zoogdierenbrein ook een mensen-brein, oftewel een neo-cortex. Hiermee kunnen we verfijnd communiceren, abstracte dingen begrijpen, logisch nadenken, creatieve oplossingen bedenken, evalueren, vooruitkijken, plannen, feedback geven en ontvangen, betekenis geven aan dingen. Hoewel je deze dingen in principe allemaal in je eentje zou kunnen doen, zijn ze zo veel leuker en effectiever met een groep mensen die min of meer hetzelfde willen leren als jij. Ons brein is een enorm sociaal orgaan, dat pas echt ‘wakker’ wordt in verbinding en interactie met anderen. Denk maar eens terug aan je eigen ervaringen met het volgen van trainingen. Waarschijnlijk vind jij het ook prettig om te kunnen sparren met de trainer en je mede-deelnemers? Ook het sociaal constructivisme onderschrijft het belang van sociaal leren. Er is een mooie Loesje- uitspraak die deze leer-filosofie in één pakkende zin uitlegt:

‘Kennis maak je met elkáár’.

Hopelijk heb ik je voldoende overtuigd om in je trainingen – indien nodig – nog meer interactie te stimuleren. Hier volgen een aantal tips die je daarbij kunnen helpen:

1. Vertel niets wat je ook kunt ontlokken aan de groep.

2. Stel regelmatig vragen aan de groep. Vraag naar relevante kennis, ervaringen, successen en mislukkingen. En ja, bij die laatste helpt het als je zelf eerst gaat.

3. Als een deelnemer een vraag stelt: geef niet altijd meteen antwoord maar stel soms een tegenvraag of benadruk dat het een interessante vraag is en leg hem vervolgens in de groep.

4. Laat mensen regelmatig ‘buzzen’: in een tweetal kort uitwisselen wat voor hen tot nu toe nuttig was, wat ze hebben geleerd of ingezien, wat ze gaan toepassen, etc. Het mooie van deze simpele werkvorm is dat je hem net zo goed kunt inzetten bij een groep van 15 als bij 150 mensen. Tijdens die 5 minuten leren je deelnemers actief en jij hebt een momentje rust!

5. Laat mensen zelf conclusies trekken na een leerervaring, verhaal, of project. Vraag simpelweg plenair: ‘Wat hebben jullie hier van geleerd?’

6. Laat mensen in subgroepen brainstormen over een bepaalde vraag en laat per groep één iemand spion zijn en bij de andere groepen ‘spioneren’, laat iemand anders schrijven en laat weer twee anderen presenteren. Zie je alle interactie voor je?

7. Laat mensen het geleerde creatief verwerken: maak een gedicht, rap, lied, tekening, verhaal, metafoor, zoek een symbool, filmpje, bedenk de toepassing. Vervolgens laat je ze kort aan elkaar hun vondsten presenteren.

Kortom: ons brein is een bijzonder sociaal orgaan dat houdt van spelen, sparren, uitwisselen en creëren. De kunt is om als trainer een veilige setting te scheppen waarin dit kan plaatsvinden, net als een tijger(in) doet bij haar welpjes.

Brain-friendly trainer Kimberly Hare zegt het zo: ‘Don’t be a sage on the stage, but a guide on the side!’

Wil jij het trainersvak in één keer goed leren? Doe dan nu mee aan onze Basis Train-de-trainer!

Heb je al ervaring als trainer, maar behoefte aan nieuwe inspiratie? Volg dan hier gratis de cursus Breinvriendelijk Trainen!

Wil jij meer leren over Motiverende gespreksvoering?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Oplossingsgericht coachen?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Wil jij meer leren over Acceptatie en Commitment Therapie (ACT)?

Kijk dan hier voor het boek, hier voor de online training en hier voor de driedaagse Basistraining.

Maandagse maak de wereld mooier mails

Wil je soortgelijke content als hierboven wekelijks in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in en ontvang iedere maandag een kraak-verse ‘Maandagse maak de wereld mooier mail’ in je inbox. Deze unieke nieuwsbrief wordt door > 5000 mensen gelezen. Zo krijg je elke maandag een dosis nieuwe inspiratie met soms bemoedigende woorden, soms iets prikkelends en vaak iets vermakelijks. En telkens weer is het doel om jou nog veerkrachtiger en effectiever te maken als coachende professional (M/V/NB).